16 De voorbeeld van Daniël
(1890) C.T.B.H. 25-28
33. Om een goed begrip te krijgen van gematigdheid, moeten wijhet vanuit Bijbels standpunt bezien. En nergens vinden we een bondigeren krachtiger voorbeeld van ware gematigdheid en de daaruit voort-komende zegeningen, dan in de geschiedenis van de profeet Daniël enzijn Hebreeuwse vrienden aan het hof van Babylon. God geeft de rechtvaardigen steeds eer. De meest veelbelovendejongeren uit alle landen die door de grote veroveraar waren onderworpen,waren in Babylon verzameld. Toch kenden de Hebreeuwse ballingen hungelijken niet onder hen. Hun rechte houding, hun stevige, veerkrachtigepas, hun schone gelaatsuitdrukking, hun niet verduisterde verstand - hetwaren even zovele bewijzen van hun goede gewoontes, onderschei-dingstekenen van de adel waannee de natuur degenen eert die aan haarwetten gehoorzamen.
De geschiedenis van Daniël en zijn vrienden staat opgetekend opde bladzijden van het Geïnspireerde Woord voor het welzijn van de jeugdvan alle volgende generaties. Wat mensen hebben gedaan, kunnenmensen opnieuw doen. Stonden deze jeugdige Hebreeërs pal temiddenvan grote verzoekingen, en gaven zij een nobel getuigenis voor waregematigdheid? De jeugd van vandaag kan ook zo”n getuigenis afleggen.De les die ons hier wordt voorgehouden is er één die we goed zoudenmoeten overwegen. Het gevaar schuilt voor ons niet in schaarste, maar inovervloed. Wij worden voortdurend verleid om te ver te gaan. Zij die hunkrachten ongeschonden willen sparen voor de dienst aan God, dienenstrikte gematigdheid te betrachten in het gebruiken van Zijn schatten, eneveneens in het zich volledig onthouden van elk schadelijk of laag genot.De opgroeiende generatie is omringd met verlokkingen die eropgericht zijn om begeerte op te wekken. Vooral in onze grote steden wordtelke vorm van genot gemakkelijk en uitnodigend gemaakt. Zij die,evenals Daniël, weigeren zich te verontreinigen, zullen het loon voor hungematigde gewoontes ontvangen. Met hun grotere lichamelijke weerstanden toegenomen uithoudingsvermogen hebben zij een reserve waaruit zijin geval van nood kunnen putten.
De juiste lichamelijke gewoontes bevorderen geestelijkesuperioriteit. Denkvermogen, lichaamskracht en levensduur hangen afvan onveranderlijke wetten. Er bestaat geen toeval, geen keer van kansenin deze kwestie. God die heerst over de natuur zal niet tussenbeide komenom mensen te behoeden voor de gevolgen van het schenden van dewetten van de natuur. Er schuilt veel zuivere waarheid in het gezegde:“Ieder mens is de architect van zijn eigen geluk.” Hoewel oudersverantwoordelijk zijn voor de karaktervorming, evenals voor hetonderwijs en de opvoeding van hun zonen en dochters, blijft het tochwaar dat onze positie en onze bruikbaarheid in de wereld in hoge mateafliangen van ons eigen handelen. Daniël en zijn vrienden hadden profijtvan een correcte opvoeding en van goed onderwijs vroeg in hun leven,maar deze voordelen alleen zouden hen niet gemaakt hebben tot wie zijwaren. De tijd was aangebroken dat zij zelf moesten handelen - dat huntoekomst afliing van hun eigen optreden. Zij besloten toen om trouw teblijven aan de lessen die zij in hun jeugd hadden geleerd. De vreze Gods,die het begin der wijsheid is, vormde het fundament van hun grootheid.Zijn Geest bekrachtigde iedere ware bedoeling en elk nobel voomemen.
R. & H., 25januari 1881
34. De knapen [Daniël, Chananja, Misaël, en Azarja] in dezeopleidingsschool werden niet alleen toegelaten tot het koninklijk paleis,maar men had geregeld dat zij van het vlees zouden eten en van de wijnzouden drinken die afl<omstig was van de koninklijke tafel. ln dit allesoverwoog de koning, dat hij hen niet alleen met grote eer wilde bekleden,maar ook dat hij hun de best mogelijke lichamelijke en geestelijkeontwikkeling wilde geven die maar te krijgen was.Onder de vleesschotels die de koning werden voorgezetbevonden zich varkensvlees en andere vleessoorten die door de wettenvan Mozes onrein verklaard waren. Het was de Hebreeërs uitdrukkelijkverboden daarvan te eten. Hier werd Daniël aan een zware beproevingonderworpen. Zou hij aan het onderricht van zijn vaderen inzake vlees endrank vasthouden, en daarmee de koning beledigen, waardoor hij waar-schijnlijk niet alleen zijn positie, maar ook zijn leven zou verliezen? Ofmoest hij het gebod van de Heer negeren en de gunst van de koningbehouden, waardoor hij allerlei intellectuele voordelen zou krijgen en demeest aanlokkelijke wereldlijke vooruitzichten?
Daniël aarzelde niet. Hij besloot voor zijn integriteit pal te staan,wat ook het gevolg mocht zijn. Hij “nam zich voor, zich niet teverontreinigen met de koninklijke spijze of met de wijn die de koningplacht te drinken.” (Daniël 1:8)
Er zijn vandaag de dag veel zogenaamde Christenen die zoudenvinden dat Daniël te kieskeurig was, en die hem bekrompen, en eenkwezel zouden noemen. Zij achten de zaak van eten en drinken van teweinig belang om er zo”n duidelijk standpunt over in te nemen - eenstandpunt dat het opofferen van waarschijnlijk elk aards voordeel zouinhouden. Maar zij die zo redeneren zullen op de dag des oordeelsontdekken, dat zij zijn afgeweken van Gods uitdrukkelijke veror-deningen, en hun eigen mening als maatstaf voor goed en kwaad hebbengenomen. Zij zullen erachter komen dat wat hun onbelangrijk toescheen,door God niet zo wordt bezien. Zijn verordeningen dienen in heiligegehoorzaamheid te worden nageleefd. Zij die één van Zijn inzettingenaanvaarden en gehoorzamen omdat het goed uitkomt, maar een anderverwerpen omdat de naleving daarvan een offer zou inhouden, verlagende maatstaf van wat goed is. En door hun voorbeeld brengen zij anderenertoe de heilige wet van God licht op te vatten. “Zo spreekt de Heer”moet ons in alles regeren.
Het karakter van Daniël wordt de wereld getoond als een treffendvoorbeeld van wat Gods genade kan maken van mensen met een gevallennatuur, die door zonde bedorven zijn. Het verslag van dit nobele levenvol zelfverloochening vormt een aanmoediging voor de gehele mensheid.Hieruit kunnen wij de kracht putten om met edele moed weerstand tebieden aan verzoeking, en krachtig met ootmoedige gratie staande teblij ven voor het goede temidden van de zwaarste beproeving.Daniël had een geldig excuus kunnen vinden om zich niet aanzijn strenge gematigde gewoontes te hoeven houden. Maar Godsgoedkeuring was hem kostbaarder dan de gunst van de machtigste heerserop aarde, kostbaarder zelfs dan zijn leven. Nadat hij door zijn beleefdgedrag de gunst had verworven van Melzar, de beambte die over deHebreeuwse knapen was aangesteld, verzocht Daniël om niet te hoeveneten van het vlees van de koninklijke tafel en niet te hoeven drinken vanzijn wijn. Melzar was bang, dat wanneer hij op dit verzoek zou ingaan,hij het ongenoegen van de koning over zich zou afroepen en zo zijn eigenleven in gevaar zou brengen. Zoals zovelen vandaag dacht hij dat dezeknapen van een dieet van onthouding bleek en ziekelijk van verschijning/,ouden worden en gebrekkig in spierkracht; terwijl de overdadige spijzenvan de koninklijke tafel hen schoon en blozend zouden maken, en hunsuperieure lichaamsactiviteit zouden verlenen.
Daniël verzocht om via een proef van tien dagen over de zaak tebeslissen - waarbij het de Hebreeuwse knapen gedurende deze korteperiode toegestaan zou worden om eenvoudig voedsel te eten, terwijl deanderen hun deel kregen van de koninklijke lekkemijen. Het verzoekwerd uiteindelijk ingewilligd. Toen wist Daniël dat hij het pleit gewon-nen had. Hoewel hij nog jong was, had hij ingezien welke schadelijkeeffecten wijn en een leven in weelde hebben op de lichamelijke engeestelijke gezondheid.
Aan het eind van de tien dagen bleek het resultaat volkomentegengesteld te zijn aan de verwachtingen van Melzar. Niet alleen in hunverschijning, maar ook in lichamelijke activiteit en denkkracht, vertoon-den zij die gematigd in hun gewoontes waren geweest een duidelijkesuperioriteit boven de anderen die hun zucht naar eten' hadden bevredigd.l en gevolge van deze proef werd aan Daniël en zijn vrienden toegestaanom hun eenvoudige dieet voort te zetten gedurende het verdere verloopvan hun opleiding in dienst van de koning.
