De eerste brief van Johannes
De eerste brief van Johannes
november 23, 2012 Door bijbelenzo
epistemologie, Ook wel kennistheorie genoemd is de filosofische tak die de kennis van het weten onderzoekt. Met andere woorden hoe weten wij wat we weten. Hoe weten we zeker wat waar is wat wij weten. Mensen hebben een mening over alles en nog wat, en meestal verwijzen wij naar de kennis die we over een bepaald onderwerp denken te hebben. Maar wanneer geld onze opvatting ook daadwerkelijk als een uiting van kennis? we spreken voortdurend in tal van contexten over kennis. Maar wat is eigenlijk kennis? Dat is eigenlijk de hoofdvraag van epistemologie.
In de eerste brief van Johannes wordt voortdurend gesproken over weten, weet en waarheid. Alleen het woord “weten” komt al 13 keer voor in een relatief korte brief. “Weet” wordt 7 keer genoemd, en “waarheid” wordt 8 keer genoemd. Maar wat is weten? en hoe weten we wat we weten? De Bijbel leert ons dat God de bron is van alle kennis. Alleen God kan ons de absolute waarheid leren. Maar ook dat kunnen wij natuurlijk nooit zeker weten zouden sommige mensen zeggen. Het is dus een kwestie van geloof. Je gelooft in God, Of je gelooft niet in God.
Iedereen weet het verschil tussen een theist en een atheist. Een theist is iemand die gelooft in God, een atheist daarentegen is iemand die niet gelooft in God. Een atheist is eigenlijk het tegenovergestelde van een theist. Het woord “muse” betekend denken. Het tegenovergestelde van muse, is “amuse”. Wat niet denken betekend. Wij kennen het woord amusement daarvan.
Gnosticisme.
Een gnostici is het tegenovergestelde van een agnost. Een agnost beweerd dat we niet kunnen weten dat God bestaat. De meeste mensen in de wereld kunnen we dan ook onderverdelen in deze groep. Als je aan een agnost de vraag stelt of God bestaat, Zullen ze hoogstwaarschijnlijk met het antwoord komen dat ze het niet zeker weten. Een gnostici daarentegen claimt de waarheid wel te kennen. In meeste gevallen spreken we als we het hebben over gnostici in religieuze termen maar tegenwoordig kunnen we die lijnen ook doortrekken naar bv politiek of maatschappelijke vraagstukken.
Iedereen heeft wel eens gehoord van samenzweringstheorieen. Bv 11 september was geen aanslag gepleegd door terroristen maar een inside-job van de Amerikaanse overheid. De moord op John F Kennedy is ook zo’n voorbeeld. En ook de landing op de maan wordt door sommige mensen in twijfel getrokken. Ze menen dat het een complot was. Een in scene gezette gebeurtenis wegens de koude oorlog. Deze mensen claimen een waarheid te kennen die de meerderheid niet weet. en complotdenkers claimen de absolute waarheid te kennen over deze gebeurtenissen. Op religieuze basis claimen gnostici een hogere kennis te hebben over de Godsvraag als de ruime meerderheid. Ze zullen zeggen jij weet iets niet wat wij wel weten. Op religieuze basis spreken we vooral in occulte termen. Ze claimen de diepere kennis te hebben over God, die voor veel mensen geheim is.
In de tijd van Johannes waren er ook gnostici. Mensen die beweerde een hogere wetenschap te hebben over God en Jezus. Ze geloofde wel in Jezus maar niet zoals de vroegere Christenen geloofde in Jezus. Zo geloofde ze bv dat God geest is en daarom kon hij nooit vlees worden. Ze geloofde niet dat Jezus de zoon van God was, en ze geloofde niet dat Jezus gestorven was. Ze geloofde wel in Jezus maar niet dat hij gekomen was in het vlees. Ze beschouwde Christus dan ook als een soort van illusie, Als een geest.
Johannes was de pastoor van Efeze. En in zijn eerste brief, die hoogstwaarschijnlijk naar die gemeente is geschreven, merk je dat Johannes bezorgd was over de kerk. Johannes wilde de gemeente waarschuwen voor misleiders en leugenaars. Johannes sprak over de gnostici van die tijd. Johannes was ten tijde hij deze brief schreef niet aanwezig in de gemeente zelf, anders hoef je geen brief te schrijven. Hoogstwaarschijnlijk heeft hij deze brief dan ook geschreven op het eiland Patmos waar hij ook Openbaringen heeft geschreven. Als je begrijpt wat de eerste eeuwse gnostici geloofde dan wordt de bedoeling van deze brief helemaal duidelijk.
Zo lezen we in 1 Johannes 1:3 bv: “Wat er was vanaf het begin, wat wij gehoord hebben, wat wij gezien hebben met onze ogen, wat wij aanschouwd hebben en onze handen getast hebben van het Woord des levens – want het leven is geopenbaard en wij hebben het gezien, en wij getuigen en verkondigen u het eeuwige leven, dat bij de Vader was en aan ons is geopenbaard – wat wij gezien en gehoord hebben, verkondigen wij u, opdat ook u gemeenschap met ons hebt; en deze gemeenschap van ons is er ook met de Vader en met Zijn Zoon Jezus Christus.”
Rekening houdend met de opstelling van de gnostici lezen we hier, Wat wij vanaf het begin gehoord hebben, Wat wij met onze ogen gezien hebben, Wat wij aanschouwd hebben, wat wij met onze handen getast hebben. Johannes benadrukt drie keer achter elkaar het zelfde. Wat wij gezien hebben, Wat wij gezien hebben, Wat wij gezien hebben.
De gnostici beweerde dat Jezus eigenlijk een illusie was, een geest of spook. en Johannes benadrukt hier drie keer achter elkaar het zelfde als tegen antwoord op die doctrine. De gnostici uit zijn tijd verscheurde de kerk, er kwam verwarring in de kerk door deze bizarre leer. en Johannes schrijft daar over. Hij was uiterst bezorgd over de doctrine die deze leer onderwezen en die de kerk verscheurde. In 1 Johannes 4:2,3 benadrukt Johannes dat nog nadrukkelijker
“Hieraan leert u de Geest van God kennen: elke geest die belijdt dat Jezus Christus in het vlees gekomen is, is uit God; en elke geest die niet belijdt dat Jezus Christus in het vlees gekomen is, is niet uit God; maar dat is de geest van de antichrist, waarvan u gehoord hebt dat hij komt, en die nu al in de wereld is. ” (1 Joh 4:2,3)
Diegene die niet belijden dat Christus in het vlees gekomen is, dat is de geest van de antichrist. De gnostici leerde dat Christus niet in het vlees gekomen was, God is immers geest en kan daardoor niet in het vlees geopenbaard worden. Het is een illusie. Johannes spreekt hier precies het tegenovergestelde op die leer. Iedereen die dat niet onderwijst is een misleider, een antichrist.
De term “antichrist” wordt alleen maar door Johannes gebruikt. In Daniel wordt hij omschreven als de kleine horen, Paulus beschrijft hem als de wetteloze of de zoon van het verderf, en Johannes beschrijft hem in Openbaringen als het beest. We moeten dan ook voorzichtig zijn met de term antichrist. De antichrist wordt vooral gebruikt om de tegenstander van God te omschrijven. De antichrist is degene die de wereld uiteindelijk zou misleiden en die als God vereerd zou worden. Maar er bestaat een mogelijkheid dat Johannes dat niet in deze context zou hebben bedoelt. Dat hij deze term eerder wou gebruiken voor de misleiders in de kerk in zijn tijd. Maar goed tegenwoordig gebruiken wij deze term op de misleider en de tegenstander van God.
In 1 Johannes 5:6 lezen we: “Hij is het Die kwam door water en bloed: Jezus, de Christus; niet door het water alleen, maar door het water en het bloed. En de Geest is het Die getuigt, omdat de Geest de waarheid is.”
Hier spreekt Johannes over de geboorte van Christus. Hij is niet alleen door bloed gekomen maar ook door water. Als een vrouw bevalt dan breekt het water, zoals we dat noemen. Johannes legt hier duidelijk uit dat Jezus als mens geboren is zoals elk mens wordt geboren. In 1 Johannes 5:7,9 lezen we zijn bedoeling nog duidelijker.
“Want drie zijn er die getuigen in de hemel: de Vader, het Woord en de Heilige Geest; en deze drie zijn één. En drie zijn er die getuigen op de aarde: de Geest, het water en het bloed; en deze drie zijn één. Als wij het getuigenis van de mensen aannemen, het getuigenis van God is groter; want dit is het getuigenis van God dat Hij van Zijn Zoon getuigd heeft. ” (1 Joh 5:7.9)
Christus de zoon bestond niet volgens de gnostici. Het was ondenkbaar dat God een zoon had. Johannes spreekt dat idee hier duidelijk tegen. God heeft zijn zoon geopenbaard, dus hoe kan je geloven dat Christus eigenlijk niet echt was? Hij is niet alleen als mens geboren, maar is ook onder ons geweest. We hebben hem niet alleen gezien met onze eigen ogen, maar ook gehoord, en zelfs met onze handen getast. Zoals hij zijn brief begint. Sterker nog. Die de vader en de zoon loochent is niet alleen de antichrist maar ook een leugenaar.
“Wie is de leugenaar anders dan hij die loochent dat Jezus de Christus is? Dat is de antichrist, die de Vader en de Zoon loochent.” (1 Joh 2:22)
Zo schrijft Johannes.
“Maar u hebt de zalving van de Heilige en u weet alles. Ik heb u niet geschreven omdat u de waarheid niet kent, maar omdat u die kent, en omdat er geen leugen uit de waarheid is.” (1 Joh 2:21,22)
Johannes heeft ze niet geschreven omdat ze de waarheid niet kennen, maar omdat ze die kennen. Ze weten de waarheid omdat ze de zalving van de Heilige Geest hebben. Met andere woorden. Ben je daadwerkelijk uit Christus, en uit de Geest dan hoeft niemand je te vertellen wat de waarheid is, Want de Geest leert je de waarheid. In vers 27 verteld Johannes het nog duidelijker.
“En wat u betreft, de zalving die u van Hem hebt ontvangen, blijft in u, en u hebt het niet nodig dat iemand u onderwijst; maar zoals deze zalving u onderwijst met betrekking tot alle dingen – en die zalving is waar en is geen leugen – en zoals ze u heeft onderwezen, zo moet u in Hem blijven.” (1 Joh 2:27)
Niemand hoeft je te onderwijzen want je hebt de zalving van hem ontvangen. Van God zelf en daardoor weet je wat de waarheid is. Dus zelfs door Johannes hoeven ze niet onderwezen te worden. Johannes was de pastoor van deze gemeente die vele het woord onderwees. Maar ze hoeven niet onderwezen te worden want ze hebben de Geest van God, en daardoor weet je uit jezelf de waarheid.
Sceptici.
Het woord “sceptici” komt van het Griekse Skeptomai, wat zoiets betekend als van een afstand, Of van de verte bekijken. Dat is ook wat sceptici doen. Ze trekken iets in twijfel omdat ze het vraagstuk van een afstand bekijken. Zo kan je bv sceptisch zijn over een idee, Of over een filosofie, over een religie of over een concept. Maar om daadwerkelijk de waarheid te achterhalen moet je je sceptici een keer laten varen en de zaken van dichterbij bekijken. Over God zijn ook veel mensen sceptisch. Maar God is geen idee of concept maar een entiteit. Je kan dat vergelijken met een persoon. Als je sceptisch bent over een persoon zal je die persoon nooit echt leren kennen. Je kan mensen of personen niet vanaf een afstand leren kennen. Je zou er een keer gemeenschap mee moeten hebben wil je die persoon daadwerkelijk kennen. Zo ook met God. Je zou gemeenschap moeten hebben met God om God daadwerkelijk te leren kennen. Gemeenschap met Christus.
Deze brief is niet alleen heel krachtig maar ook heel duidelijk. Een van de mooiste brieven uit de Bijbel. Johannes sprak met duidelijke taal om alle sceptici de mond te snoeren over God en de zoon en het vlees geworden woord. Gemeenschap met God is dan ook een zeer belangrijk gegeven om de Geest te ontvangen en te worden onderwezen in waarheid. Daarom eindigt Johannes ook zijn brief met het belangrijke gegeven God te kennen.
“Maar wij weten dat de Zoon van God gekomen is en ons het verstand heeft gegeven om de Waarachtige te mogen kennen; en wij zijn in de Waarachtige, namelijk in Zijn Zoon, Jezus Christus. Die is de waarachtige God en het eeuwige leven.” (1 Joh 5:20)
Het is ook voor ons een duidelijke les. Als je daadwerkelijk in Christus bent en daarin wil blijven moet je je niet gek laten maken door allerlei verhalen van mensen die je geloof in twijfel willen trekken. Blijf vasthouden aan dat wat goed is , Blijf vasthouden aan de waarheid die je door de zalving van de Heilige Geest hebt mogen ontvangen. Je kent God omdat je gemeenschap hebt met hem en je hoeft je niet te laten onderwijzen door twijfelaars of valse leraren, want je weet wat de waarheid is, want God is immers de waarheid.