20 Bijbelondericht en Bijbelstudie
“Doet uw oren naar wijsheid opmerken; speurt daarnaar als naar verborgen schatten.”
Een Bijbelonderzoeker
Als kind, als jongeling en als man bestudeerde Jezus de Schriften. Als kleine jongen stond Hij elke dag aan de knieën van Zijn moeder die Hem onderwees uit de boeken der profeten. In Zijn jeugd was Hij vaak in de vroege morgen en in de avondschemering in alle eenzaamheid te vinden op de berghellingen of tussen de bomen van het bos om een rustig uur door te brengen in gebed en in de bestudering van Gods Woord. Gedurende Zijn dienstwerk op aarde getuigde Zijn nauwgezette kennis van de Schrift en van de vlijt waarmede Hij deze bestudeerde. En omdat Hij kennis vergaderde zoals ook wij die kunnen vergaderen, is Zijn wonderbaarlijke kracht, verstandelijk zowel als geestelijk, een getuigenis van de waarde van de Bijbel als opvoedingsmiddel.
Verhalen voor de kleinen
Toen de hemelse Vader ons Zijn Woord gaf, vergat Hij de kinderen niet. Waar kunnen we in alles wat mensen geschreven hebben, iets vinden dat zo tot het hart spreekt, iets dat zo de belangstelling bij de kleinen kan opwekken, als de verhalen uit de Bijbel?
In deze eenvoudige verhalen kunnen de grote beginselen van Gods wet duidelijk gemaakt worden. Zo kunnen ouders en onderwijzers door illustraties die de kinderen gemakkelijk kunnen begrijpen, heel vroeg beginnen, gehoor te geven aan de aanwijzingen des Heren aangaande Zijn geboden: “Gij zult het uw kinderen inprenten en daarover spreken, wanneer gij in uw huis zit, wanneer gij onderweg zijt, wanneer gij nederligt en wanneer gij opstaat”. Deut. 6:7.
Aanschouwelijk onderwijs
Aanschouwelijk onderwijs met behulp van schoolborden, landkaarten en platen, zal meehelpen deze lessen duidelijk te maken en ze in het geheugen te prenten. Ouders en onderwijzers moeten steeds zoeken naar betere methoden. Aan het Bijbelonderricht moeten wij onze zuiverste gedachten, onze beste methoden en krachten schenken.
Gemeenschappelijke studie in het gezin
Om liefde voor het onderzoek van de Bijbel op te wekken en te versterken, moet men er nauwkeurig op letten hoe het wijdingsuur benut wordt. De uren van de morgen- en avondwijding moeten de beste en nuttigste zijn van de hele dag. Laat men goed begrijpen dat tijdens deze uren geen troebele, onvriendelijke gedachten gekoesterd mogen worden; dat ouders en kinderen samenkomen om Jezus te ontmoeten en heilige engelen binnen de muren van hun huis uit te nodigen. De diensten moeten kort en vooral levendig zijn, zich aanpassend aan de omstandigheden, terwijl van tijd tot tijd variatie gebracht moet worden. Laat allen deelnemen aan het lezen van de Bijbel, het leren en vooral vaak herhalen van Gods wet. Hij zal de belangstelling van de kinderen groter maken wanneer ze af en toe mogen kiezen wat er gelezen zal worden. Stel hun vragen over dat onderwerp en geef ze de gelegenheid, eveneens vragen te stellen. Wijs op datgene wat de betekenis van het onderwerp kan verduidelijken. Wanneer op deze wijze de dienst niet te lang wordt gemaakt, laat dan de kleinen ook deelnemen aan het gebed en laat ze meezingen, al is het maar een enkel vers.
Wil men zo’n dienst in alle opzichten doen slagen, dan moet aandacht geschonken worden aan de voorbereiding. En ouders moeten elke dag de tijd nemen om met hun kinderen de Bijbel te onderzoeken. Dat zal zeer zeker wat inspanning, voorbereiding en opoffering vereisen, maar de moeite zal rijkelijk beloond worden.
Persoonlijke invloed en voorbeeld
Als een voorbereiding om Zijn geboden aan de kinderen te leren, beveelt God dat ze verborgen moeten liggen in de harten van de ouders. “Wat Ik u heden gebied, zal in uw hart zijn”, zegt Hij; “en gij zult het uw kinderen inprenten”. Deut. 6:6,7. Willen we dat onze kinderen belangstelling hebben voor de Bijbel, dan moeten wij er zelf belang in stellen. Willen we in hen liefde wekken voor Bijbel-onderzoek, dan moeten ook wijzelf daarvan houden. De waarde van ons onderricht aan hen zal slechts bepaald worden door ons eigen voorbeeld en onze eigen geest.
Abraham een voorbeeld
God riep Abraham om een leraar van Zijn Woord te zijn; Hij verkoos hem om de vader van een groot volk te worden, omdat Hij zag dat Abraham zijn kinderen en zijn huisgenoten in de beginselen van Gods wet zou onderrichten. Wat het onderricht van Abraham kracht verleende, was de invloed die uitging van zijn eigen leven. Zijn grote gezin bestond uit meer dan duizend zielen, onder wie vele gezinshoofden en een groot aantal van hen was pas bekeerd van het heidendom. Zo’n huishouding vereiste een vaste hand aan het roer. Zwakheid en aarzeling zouden hier niet veel baten. Van Abraham heeft God gezegd: “Ik heb hem gekend, opdat hij gebieden zou, dat zijn zonen en zijn huis na hem de weg des Heren zouden bewaren”. En toch oefende hij zijn gezag met zo’n wijsheid en minzaamheid uit, dat harten werden gewonnen. Het getuigenis van de Goddelijke Wachter luidt: “Zij zullen de weg des Heren bewaren door gerechtigheid en recht te doen”. Gen. 8:19. De invloed van Abraham strekte zich ook uit buiten zijn eigen huis. Waar hij ook zijn tent neerzette, hij plaatste daarnaast het altaar tot offerande en aanbidding. Wanneer de tent werd opgebroken, bleef het altaar achter en menig rondzwervende Kanaäniet die uit het leven van Abraham Zijn knecht, God had leren kennen, vertoefde bij dat altaar om de Here een offer te brengen.
En heden zal het onderwijs van Gods Woord evenveel succes hebben wanneer het een even trouwe weerspiegeling vindt in het leven van de leraar.
Onderzoek bij de bron
Het is niet voldoende wanneer we weten wat anderen aangaande de Bijbel hebben gedacht en geleerd. Iedereen moet in het oordeel God rekenschap van zichzelf geven en ieder moet nu voor zichzelf leren wat waarheid is. Maar om dat onderzoek nuttig te doen zijn, moet de belangstelling van de leerling worden gewekt. Vooral voor degene die te maken heeft met kinderen met een zeer uiteenlopende aanleg, opleiding en gedachtenkring, is dit een zaak die men niet uit het oog mag verliezen. Bij Bijbelonderricht aan kinderen zal het goed zijn hun neigingen na te gaan, op te merken waarin zij belangstellen en hun belangstelling op te wekken door te laten zien wat de Bijbel aangaande deze dingen zegt. Hij die ons schiep met al onze verschillende neigingen, heeft in Zijn Woord voor ieder iets gegeven. Wanneer de leerlingen zien dat de lessen van de Bijbel van toepassing zijn op hun eigen leven, breng hun dan onder het oog dat ze ook daaruit raad kunnen putten.
Schoonheid van gedachten en uitdrukking
Help hen ook de wonderlijke schoonheid van de Bijbel te leren waarderen. Tal van boeken zonder werkelijke waarde, boeken die opwindend en schadelijk zijn, beveelt men aan, of laat men lezen vanwege hun zogenaamde letterkundige waarde. Waarom zouden we onze kinderen laten drinken uit deze vergiftigde wateren, wanneer ze vrije toegang hebben tot de zuivere bronnen van Gods Woord? De Bijbel bezit een volheid, een kracht, een diepte van betekenis, die onuitputtelijk is. Spoor de kinderen en opgroeiende jeugd aan naar zijn schatten, zowel van gedachte als van uitdrukking, te zoeken.
Wanneer de schoonheid van deze kostelijke dingen hun gedachten in beslag neemt, zal een verzachtende, onderwerpende kracht hun harten beroeren. Zij zullen getrokken worden tot Hem Die Zich op deze wijze aan hen heeft geopenbaard. En er zijn slechts weinigen die niet méér zullen willen weten van Zijn werken en wegen.
Doel der studie
De Bijbelonderzoeker moet geleerd worden, dat hij de Bijbel moet gaan onderzoeken in de geest van een leerling. Wij moeten zijn bladzijden bestuderen, niet als een bewijs om onze meningen te ondersteunen, maar alleen om te weten wat God zegt.
Juiste kennis van de Bijbel kan alleen verkregen worden met de hulp van de Heilige Geest, door Wie het Woord gegeven is; en om ons die kennis eigen te maken, moeten we ook daarnaar leven. Alles wat Gods woord beveelt, moeten we gehoorzamen. En op alles wat het belooft, mogen we aanspraak maken. Het leven dat ons door de Schrift wordt voorgeschreven, is het leven dat we door haar kracht kunnen leven. Alleen wanneer de Bijbel zo wordt aanvaard, kan het onderzoek daarvan de juiste resultaten afwerpen.
Grondigheid en concentratie
De bestudering van de Bijbel vraagt onze grootste inspanning en een aanhoudende gedachtenconcentratie. Zoals de mijnwerker delft naar de gouden schatten in de aarde, zo vlijtig en volhardend moeten wij speuren naar de schat van Gods Woord.
In de dagelijkse studie is de methode van vers tot vers doorgaans de beste. Laat de leerling een vers nemen en daarop de geest concentreren om achter de gedachte te komen die God voor hem in dat vers heeft gelegd en die te overpeinzen tot deze zijn persoonlijk bezit geworden is. Een enkele passage, aldus bestudeerd, heeft meer waarde dan het doorlezen van een aantal hoofdstukken zonder een omlijnd doel, waaruit ten slotte niets geleerd wordt.
Een van de hoofdoorzaken van geringe geestelijke groei en zedelijke zwakheid ligt daarin dat men zijn gedachten niet op één punt concentreert om tot een goed resultaat te komen. Wij gaan er prat op dat er zoveel boeken verschijnen en er zoveel gelezen wordt; maar de vermenigvuldiging van boeken, zelfs boeken die op zichzelf niet schadelijk zijn, kan nochtans een positief kwaad inhouden. Door de aanhoudende stroom van boeken die steeds van de pers komen, ontstaat bij jong en oud de gewoonte oppervlakkig te lezen, waardoor de bezielende, levenwekkende gedachte verloren gaat.
Ongezonde literatuur
Daar komt nog bij dat een groot deel van de tijdschriften en boeken die, evenals de kikvorsen van Egypte het land overdekken, niet alleen laag bij de grond, onbeduidend en schadelijk is, maar ook onrein en vernederend. Het lezen daarvan verdooft en vernietigt niet alleen de geest, maar verderft en verdelgt ook de ziel. De geest, het hart, dat traag is en geen doel heeft, valt gemakkelijk ten prooi aan het kwaad. Juist op zieke, levenloze organismen ontwikkelen zich de zwammen. In een leeg verstand heeft Satan zijn werkplaats. Laat het verstand gericht zijn op hoge en heilige idealen, laat het leven een hoogstaand doel, een alles in beslag nemend streven hebben en het kwaad zal geen voedingsbodem vinden.
Een schild tegen verleiding
Laat men de jeugd dan leren het Woord van God nauwgezet te onderzoeken. Wanneer dat wordt opgenomen in de ziel, zal het een sterk bolwerk tegen verleiding blijken te zijn. De Psalmist zegt: “Ik berg Uw woord in mijn hart, opdat ik tegen U niet zondige”. “Naar het woord Uwer lippen heb ik mij gewacht voor de paden van de geweldenaar”. Ps. 119:11; 17:4.
Omvangrijke studie
De Bijbel is zijn eigen uitlegger. De ene tekst moet met de andere worden vergeleken. De onderzoeker moet niet alleen leren het Woord te zien als één geheel, maar ook het verband tussen zijn onderdelen. Hij moet kennis verkrijgen van zijn grote kerngedachte, van Gods oorspronkelijk doel met de wereld, van het ontstaan van de grote strijd, en van het werk der verlossing. Hij moet de natuur van de twee grondbeginselen die om de oppermacht strijden, verstaan en hun werking uit de verslagen van de geschiedenis en de profetie tot aan de grote voleinding toe, kunnen bewijzen. Hij moet zien hoe deze strijd binnensluipt in elke fase van de menselijke ervaring; hoe in elke levensdaad hijzelf òf de een òf de andere van de twee met elkaar in strijd zijnde beweegredenen openbaart; en hoe, of hij al dan niet wil, hij op dit ogenblik beslist aan welke kant van de strijd hij gevonden zal worden.
Elk deel van de Bijbel is ontstaan door de inspiratie van God en heeft zijn nut. Aan het Oude Testament moet niet minder aandacht geschonken worden dan aan het Nieuwe. Wanneer we het Oude Testament bestuderen, zullen we ervaren dat levende fonteinen opspringen, waar de oppervlakkige lezer enkel een woestijn ontdekt.
Daniël en de Openbaring
Vooral de Openbaring van Johannes, in samenhang met het boek Daniël, vraagt een bijzonder onderzoek. Het is de taak van iedere Godvrezende leraar na te gaan hoe hij het evangelie, dat onze Heiland persoonlijk bekend maakte aan Zijn dienstknecht Johannes, duidelijk en begrijpelijk kan maken. “De Openbaring van Jezus Christus, welke God Hem gegeven heeft om Zijn dienstknechten te tonen, hetgeen weldra moet geschieden”. Openb. 1:1.
Niemand moet zich in de studie van de Openbaring laten ontmoedigen door haar ogenschijnlijk geheimzinnige symbolen. “Indien echter iemand van u in wijsheid te kort schiet, dan bidde hij God daarom, Die aan allen geeft, eenvoudigweg en zonder verwijt”. Jac. 1:5.
“Zalig hij, die voorleest, en zij die horen de woorden der profetie, en bewaren hetgeen daarin geschreven staat, want de tijd is nabij”. Openb. 1:3.
Voortdurend studeren
Wanneer een wezenlijke liefde voor de Bijbel is ontwaakt, en de onderzoeker begint te beseffen hoe uitgestrekt het terrein en hoe kostbaar zijn schat is, zal hij elke kans willen grijpen om met Gods Woord bekend te worden. Het onderzoek daarvan zal niet beperkt worden tot een bepaalde tijd of plaats. En deze voortdurende studie is een van de beste middelen om liefde voor de Schriften aan te kweken. De onderzoeker moet zijn Bijbel altijd bij zich hebben. Wanneer u maar de gelegenheid hebt, lees dan een tekst en denk daarover na. Grijp de kans, wanneer u op straat wandelt, of op het station wacht of met iemand een afspraak hebt om een of andere kostelijke gedachte uit de schatkamer der waarheid te verkrijgen.
Resultaten der studie
De voornaamste beweegredenen van de ziel zijn geloof, hoop en liefde en juist naar die krachten verwijst een goed doorgevoerd Bijbelonderzoek. De uiterlijke schoonheid van de Bijbel, de schoonheid van verbeelding en uitdrukking, is als het ware de achtergrond van zijn wezenlijke schat - de schoonheid der heiligheid. In zijn verslag van de mannen die met God wandelden, kunnen wij flitsen van Zijn heerlijkheid opvangen. In Degene Die “zeer liefelijk” is, aanschouwen we Hem, van Wie alle schoonheid van hemel en aarde slechts een flauwe weerspiegeling is. “Als Ik van de aarde verhoogd ben”, sprak Hij, “zal Ik allen tot Mij trekken”. Joh. 12:32. Wanneer de Bijbelonderzoeker de Verlosser aanschouwt, is in de ziel de geheimzinnige kracht van het geloof, de aanbidding en liefde ontwaakt. De ogen zijn gevestigd op Christus, en de aanschouwer groeit naar het evenbeeld van Hem Die hij vereert. De woorden van de apostel Paulus worden de taal der ziel: “Ik acht zelfs alles schade, omdat de kennis van Christus Jezus, mijn Here, dat alles te boven gaat... Dit alles om Hem te kennen en de kracht Zijner opstanding en de gemeenschap aan Zijn lijden”. Fil. 3:8-10.
Stromen van zegen
De bronnen van hemelse vrede en blijdschap, in de ziel ontsloten door de woorden der Inspiratie, zullen een machtige rivier van invloed worden, die allen die binnen zijn bereik komen, zal zegenen. Laten de jonge mensen van heden, de jonge mensen die met de Bijbel in hun handen opgroeien, de ontvangers en de kanalen worden van zijn leven-gevende kracht; dan zullen stromen van zegen zich uitstorten over de wereld, invloeden, van welker kracht om te genezen en te troosten wij nauwelijks besef hebben, rivieren van levend water, fonteinen, “die opspringen ten eeuwigen leven”!
(Karaktervorming, - E.G. White)