De boodschap van 1888

WERD CHRISTUS WERKELIJK VERZOCHT ZOALS WIJ ?

Wat de boodschap betreft en de presentatie ervan in 1889, de dienstmaagd Gods zei hierover in de Review and Herald van 5. 3.1889, "Ik heb nooit een opwekkingswerk zo voorwaarts zien gaan, met zo'n grondigheid, en toch zo vrij van elke onnodige opwinding. Er was geen aansporing of oproep". Stelt u zich voor, een opwekking waarbij de mensen niet naar voren worden geroepen. Er was geen uitnodiging, geen theatraal of emotioneel gedoe:

"De mensen werden niet naar voren geroepen, maar er

was een plechtig besef dat Christus gekomen was, niet om rechtvaardigen, maar zondaars tot bekering te roepen. De oprechten van hart waren bereid hun zonden te belijden (zonder drang of aansporing), om vruchten voort te brengen voor God, door bekering en herstel, voor zover dat in hun macht lag".-(Idem)

Duizenden dollars kwamen binnen als achterstallige tienden, fouten werden goedgemaakt, en niemand drong de mensen daartoe. Niemand spoorde hen aan. Een dringende macht bewoog hen:

"Wij schenen de zuivere atmosfeer uit de hemel in te ademen. Engelen zweefden inderdaad rond. Vrijdagavond begon de dienst om vijf uur en eindigde niet vóór negen uur". -(Idem).

Deze boodschap van 1888 was geen emotioneel gebeuren; zij was eerder een presentatie van waarheid. U zou een vergadering kunnen bezoeken, waar heel veel tranen worden gestort en waarin veel emoties getoond worden en veel aansporing, en u denkt er een zegen te ontvangen. Maar een week later weet u niet meer wat er gezegd is. Deze vergaderingen waren geheel anders. Er sprak iemand tot de harten van de mensen. Het was waarheid. De Here zegt, "Gij zult de waarheid kennen en de waarheid zal u vrijmaken".(Joh.8.32). En waarheid zult u nooit vergeten, vrienden, nooit. En opnieuw sprekend van dezelfde serie lezingen in dezelfde Review and Herald, voegt Ellen White eraan toe:

"Op Sabbatnamiddag werden vele harten geraakt en vele zielen gevoed met het brood dat uit de hemel nederdaalde. Na de toespraak genoten wij van een kostbaar onderling samenzijn. De Here was zeer nabij en overtuigde zielen van hun grote behoefte aan Zijn genade en liefde.

Wij voelden de noodzaak Christus voor te stellen als een Verlosser, die niet ver af is, maar zeer nabij".-(Idem).

De sleutel tot het begrijpen van het hart van de 1888-boodschap ligt in deze uitspraak, Christus werd voorgesteld "als een Verlosser die niet ver weg is, maar dicht aan uw zij". Het was Zijn aanwezigheid in de boodschap, die haar zo'n kracht gaf. Hij die de Weg, de Waarheid en het Leven is, maakte Zichzelf ken

24

baar aan jonge mensen als iemand 'dichtnaast je'. Wat betekent dat?

Weet u, ik heb thuis een lief klein meisje. Zij zegt nooit een lelijk woord. Zelfs als u onvriendelijk tegen haar bent wordt zij niet boos of zegt iets verkeerds. Als u haar naar de gemeente meeneemt en haar neerzet, zit zij absoluut stil en maakt geen geluid. Ik heb haar nooit boos gezien of horen tegenspreken of een leugen vertellen. Wij kunnen haar zelfs rustig alleen thuislaten. Weet u waarom? Ze is een pop, dat is de reden waarom ze nooit iets verkeerds heeft gedaan. Als u tot uw kind zegt, "waarom kun jij niet zo zijn, en volmaakt stil zitten in de gemeente en geen geluid maken?" Wat zou dat kind zeggen? "Maar dat is een pop, en ik ben een mens. Zo kan ik niet zijn!"

Wel, veel mensen denken van Jezus dat Hij als een pop was, iemand die van nature goed is, geheel verschillend van henzelf, dat Hij geen kwaad kon doen. Voor velen, die deze boodschap niet begrijpen, schijnt de Verlosser eerder "heel ver weg" te zijn, dan iemand "dicht naast je". Wie is Jezus Christus? Wat zegt de boodschap van 1888 over Hem? Is Jezus inderdaad "op alle punten verzocht geworden zoals wij", of was Hij als een porceleinen pop? Was Hij iemand, zo volmaakt, zo verschillend van ons, dat Hij niet kon zondigen? Kon Hij voelen zoals wij voelen? Kende Hij werkelijk innerlijke verzoeking?

Ik heb bijna twintig jaar in Afrika doorgebracht en ik merkte dat Afrikaanse Christenen twee grote problemen hebben. Eén is, dat het moeilijk voor hen is met geld om te gaan; zij hebben altijd te strijden met de begeerte naar materialistische dingen, die de Amerikanen hebben. Als zij' uw manier van leven konden zien, zouden zij absoluut verbaasd zijn. Het is moeilijk voor hen om tienden te betalen van het kleine beetje dat zij hebben. Zij hebben gebrek aan het meest eenvoudige zoals schoenen, broeken, stoelen om op te zitten en brood. Als zij een beetje geld krijgen, denken zij 'ik heb dit allemaal werkelijk zelf nodig'.

Een ander groot probleem is hun moeilijkheid wat betreft de sexualiteit. Dit is werkelijk een groot probleem. Toen ik eens predikte uit Hebr.4.15, waar staat 'want wij hebben geen Hogepriester die niet kan meevoelen met onze zwakheden, maar één die in alle dingen op gelijke wijze als wij verzocht is geweest doch zonder te zondigen', vroeg ik hun 'werd Jezus verzocht om een leugen te spreken?

'0, ja, dat geloven wij zeker', zeiden zij. 'Werd Hij verzocht om te stelen?' 'Ja, ook dat'.

'Werd Hij verzocht om de Sabbat te overtreden?' 'Ja, dat werd Hij'.

Zo ging ik de geboden langs tot ik bij het zevende gebod kwam. 'Werd Jezus verzocht overspel te plegen?' 25

Zij waren geschokt, dat ik zelfs die vráág durfde stellen. '0, nee, nee, beslist niet'.

Vandaar nu de vraag: Was Jezus werkelijk een mens? Zou Hij hebben kunnen vallen? Werd Hij werkelijk verzocht zoals wij? Of werd Hij alleen maar zoals Adam verzocht? Hoe heeft Hij onze zwakheden gevoeld?

Dit is het Generale Conferentie Verslag van 1901, blz.403-406. E.J.Waggoner is de spreker:

"Na mijn toespraak de vorige keer toen ik hier was, werden mij twee vragen overhandigd, die ik nu graag zou willen voorlezen. De ene is: 'Werd het Heilige dat uit de maagd Maria geboren werd, in zondig vlees geboren en.... had dat vlees met dezelfde zondige neigingen te strijden als wij?'

Nu weet ik hier niets méér over, dan wat ik in de Bijbel lees; maar wat ik in de Bijbel lees is zo duidelijk dat het mij eeuwige hoop geeft. Stemmen: 'Amen'! Ik heb momenten van ontmoediging, wanhoop en ongeloof gehad, (die hebt u zeker ook gehad, is het niet), maar ik dank God dat die voorbij zijn.... Die maakten dat ik alles wilde opgeven en zei, 'Het heeft allemaal geen zin, ik kan het niet'. Het was tot op zekere hoogte het besef, van de zwakheid van mijn eigen ik, daarbij de gedachte, dat zij die naar mijn voorstelling het zo goed deden, zoals de heilige mensen uit de oudheid waarover wij in de Bijbel lezen, anders waren dan ik, waardoor zij zo goed konden zijn. Ik besefte, uit de vele verdrietige ervaringen, dat ik niet anders kon, dan het kwade doen; soms maakte ik mijzelf wijs, dat ik het aardig goed deed, tot ik plotseling weer op mijn nummer werd gezet en ontdekte dat het kaartenhuis dat ik opgebouwd had, weer instortte. Na vele vele van zulke ervaringen gaf ik het in wanhoop op, denkende, 'Het heeft geen enkele zin, al die pogingen om het goede te doen'; andere mensen kunnen het misschien, maar ik kan het niet. Ik vraag u: Als Jezus Christus, die door de Vader als Verlosser gezonden is, die hier op aarde kwam om mij de weg tot redding te tonen, in wien alleen mijn hoop is,

-- als Zijn Leven hier slechts een vertoning, een toneelspel was (zoals die porceleinen pop) wat voor hoop is er dan nog? (Stem: 'Die is er niet'). Maar, zegt u, deze vraag veronderstelt juist het tegenovergestelde van het feit, dat Zijn Leven een toneelspel was, omdat aangenomen wordt, dat Hij volmaakt heilig was; zo heilig, dat Hij zelfs nooit tegen enig kwaad te strijden had. Dat is juist waar ik naar toe wil. Ik lees, Hij werd in 'alle dingen zoals wij verzocht, doch zonder te zondigen'. Ik lees van Zijn gebeden, die de gehele nacht duurden,

ik lees van Zijn gebeden in zulk een doodsangst, dat druppels zweet als bloed van Zijn gezicht vielen; maar als dat alles slechts show was, als dat alles slechts toneel was, als alles wat Hij doormaakte in werkelijkheid niet reëel was, niets voorstelde, als Hij niet werkelijk verzocht werd en slechts deed alsof Hij bad, wat voor nut heeft het dan allemaal voor mij? Ik ben er alleen maar slechter aan toe dan voorheen. Maar 0, als er Eén is, -- en dat 'als' gebruik ik niet met de gedachte aan twijfel; ik zal zeggen, omdat er Eén is die alles doormaakte, waartoe ik ooit geroepen zou kunnen worden om door te maken, die méér weerstond dan ik ooit in mijn persoon zou moeten doorstaan (stemmen: 'Amen'), die verzoekingen had die veel sterker waren , dan ooit over mij persoonlijk zijn gekomen; Hij die toch in ieder opzicht gelijk was als ik, alleen dat Hij in veel slechtere omstandigheden verkeerde dan ik geweest ben, die alle macht, die ooit de duivel kon uitoefenen op menselijk vlees tegenstond, en toch geen zonde kende, -- dan kan ik mij verheugen met grote vreugde. (Stemmen: 'Amen').

.... Hebt u ooit gehoord van de Rooms Katholieke leerstelling van de 'Onbevlekte Ontvangenis'? Weet u wat dat is? Sommigen van u hebben mogelijk verondersteld toen zij ervan hoorden, dat het betekende dat Jezus zondeloos geboren was. Dat is het Katholieke Dogma echter niet. De leerstelling van de 'Onbevlekte ontvangenis' is, dat Maria de moeder van Jezus, zondeloos geboren was. Waarom? -- Schijnbaar om Jezus te verheerlijken; in werkelijkheid is dat het werk van de duivel om een wijde kloof aan te brengen tussen Jezus de Verlosser van de mens en de mens zelf, voor wie Hij kwam, zodat de één de ander niet bereiken kan".-(Gen.Conf.Bulletin 1901, blz.403-406)

Dit is de ware reden voor de leerstelling van de 'Onbevlekte Ontvangenis', ziet u; om te maken dat Jezus zo 'ver weg' van ons af staat, zo onwerkelijk is, dat niemand enige sympathie of binding met Hem kan hebben. Zelfs Zevendedags-Adventisten hebben zich sommige van deze ideeën onbewust eigen gemaakt. In 1888 was het de eerste keer dat deze waarheid van de menselijke natuur van Christus ons duidelijk werd geleerd. Ellen White zei, dat dit de 'eerste duidelijke uitleg over dit onderwerp was, die zij van menselijke lippen hoorde, uitgezonderd

enige gesprekken tussen mijn echtgenoot en mijzelf'.-(Ms .5,1889). Dan vervolgt Waggoner in hetzelfde Gen.Conf.Bulletin:

"Wij moeten ieder voor zichzelf vaststellen, of^-wij ons buiten of in de kerk van Rome bevinden. Er zijn velen die de kenmerken nog dragen, maar ik ben ervan overtuigd, dat ieder, die hier vanavond aanwezig is, ernaar

idee dat het vlees van Jezus niet gelijk aan het onze was (wij weten dat het onze zondig is) noodzakelijkerwijze het idee van de 'Onbevlekte Ontvangenis'van de maagd Maria met zich meebrengt? Bedenk wel,in Hem was geen zonde, maar de verborgenheid Gods werd geopenbaard in het vlees, het wonder der eeuwen, de verwondering van de engelen, hetgeen zij zelfs nu nog wensen te begrijpen en waarvan zij zich geen juist beeld kunnen vormen.... De volmaakte openbaring van het leven van God in vlekkeloze reinheid temidden van zondig vlees (Vergadering: 'Amen!'). 0, dat is een wonder!-(Gen.Conf.Bulletin 1901, blz.403,404).

Wat zegt de Bijbel? "Want wat de Wet niet vermocht omdat zij zwak was door het vlees - God heeft door Zijn eigen Zoon te zenden in een vlees aan dat der zonde gelijk, en wel om de zonde, de zonde veroordeeld in het vlees".(Rom.8.3). Let hier op het woord 'gelijk'. Sommigen hebben gedacht dat het alleen betekende de vorm, de verschijning; dat toen Jezus kwam, het alleen maar leek op zondig vlees, maar Hij dat niet werkelijk bezat. Sommige van de Kerkvaders in de vroege eeuwen leerden, dat het lichaam van Jezus niet werkelijk menselijk was, dat het geen vertering en geen uitscheiding bezat. Hij at voedsel alleen als een soort show, weet u, een soort comedie om indruk op ons te maken. Hij had niet werkelijk voedsel nodig, noch had Hij honger en Zijn tranen waren niet echt, zoals de tranen bij een acteur. Hij was niet werkelijk mens. Deze leer wordt Docetisme genoemd.

Phil.2.7 zegt dat Hij de mensen 'gelijk'is geworden. Betekent

dat alleen de vorm, de verschijning? Het hier gebruikte woord heeft dezelfde betekenis in het grieks als in Rom.8.3, waar

wij lezen dat Hij gezonden was in de'gelijkheid des zondigen vlezes Zag Hij er alleen maar uit als een mens, terwijl Hij dat niet werkelijk was? Als het waar is dat Jezus werkelijk mens was, dan is het ook waar dat 'gelijkheid' in Rom.8.3 betekent, dat Hij in werkelijkheid in ons eigen zondige vlees was. Hij nam ons vlees aan, niet het vlees van de zondeloze Adam, en waarom? Opdat Hij de zonde 'in het vlees' veroordelen zou: Hij zou nooit in alle eeuwigheid de'zonde in het vlees kunnen veroordelen', als het vlees dat Hij aannam, het zondeloze vlees van Adam vddr de zondeval was geweest. En waarom veroordeelde Hij de 'zonde in het vlees'? De rest van Rom.8.4 zegt: "opdat de eis der Wet vervuld zou worden in ons". Dat is de ware reden waarom Jezus kwam --niet om onze zonden door de vingers te zien,

noch om onze zonden alleen maar te vergeven, maar om ons daarvan te bevrijden. Hij kwam om zonde in het vlees te overwinnen.

Broeder Waggoner gaf zijn studies tijdens de 1888 Conferentie en de Here zegende zijn pogingen. Zoals Ellen White zei, het was een "zeer kostbare boodschap". Toch nam niemand de moeite om zijn toespraken in het Gen.Conf.Bulletin in druk te doen verschijnen. Dr.Froom vertelt ons dat gelukkigerwijze Mevrouw Waggoner er artikelen van voorbereidde voor de'Signs of The Times'. Later, in 1890, werden deze artikelen tezamen gebundeld in een boek getiteld "Christus en Zijn Gerechtigheid". U kunt dit boek opnieuw kopen bij uw uitgevershuis (engels). Southern Publishing Association heeft het herdrukt'. Nu een citaat uit "Christus en Zijn Gerechtigheid", blz.26:

"Een beetje aandacht zal voldoende zijn om ieder te tonen, dat toen Christus de gedaante of gelijkheid van een mens aannam, teneinde de mens te verlossen, het die van de zondige mens moest zijn, want het was de zondige mens, die Hij kwam bevrijden. De dood had geen macht over de zondeloze mens, zoals Adam in Eden was. (Opmerking van de spreker: 'U ziet hieruit dat br.Waggoner niet geloofde dat Christus de zondeloze natuur van Adam v66r de zondeval aannam. Hij zei dat de dood geen vat had op zondeloos vlees: Christus stierf, Hij was sterfelijk'). De dood had nooit macht kunnen hebben over Jezus als de Here niet de zonde van ons allen op zich had genomen. Bovendien wordt het feit dat Christus het vlees, niet van een zondeloos wezen, maar van de zondige mens op zich nam, dat betekent dat het vlees dat Hij op zich had genomen, al de zwakheden en zondige neigingen had waaraan de gevallen menselijke natuur onderhevig is, bewezen door de tekst dat Hij "is geworden uit het zaad van David overeenkomstig het vlees". David had al de hartstochten van de menselijke natuur. Hij zegt van zichzelf,"Zie, in ongerechtigheid ben ik geboren, in zonde heeft mijn moeder mij ontvangen". Ps.51.7.

Opnieuw zegt broeder Waggoner op blz.27-28 van zijn boek:

"Wij citeren 2 Cor.5.21: "Hem (Christus) die geen zonde gekend heeft, heeft Hij (God) voor ons tot zonde gemaakt", dit is veel sterker dan de verklaring, dat Hij gemaakt "was in de gelijkheid van zondig vlees". Hij werd gemaakt om zonde te zijn. Dat de Zoon van God moest sterven is hetzelfde mysterie. Het vlekkeloze Lam van God, dat geen zonde kende, werd tot zonde gemaakt. Hij, zondeloos, werd niet slechts geacht zondaar te zijn, maar nam geheel en al de zondige natuur op zich. Hij werd tot zonde gemaakt, teneinde ons rechtvaardig te maken, zo zegt Paulus tot de Galaten, dat "God Zijn Zoon zond, geboren uit een vrouw, geworden onder de Wet, om te bevrijden, die onder

de Wet waren, opdat wij de aanneming tot zonen mochten ontvangen". -(Gal.4.4-5).

Merk op dat br. Waggoner nooit zei dat Christus een zondige natuur had. Wat hij telkens opnieuw zegt is, dat Christus de zondige natuur op zich nam, niet Adams zondeloze natuur. Dus wanneer hij zegt dat Christus de zondige natuur van de gevallen mens op zich nam, veronderstel dan geen moment dat Hij een zondigende natuur bedoelt. Laat u niet in verwarring brengen. Webster's Dictionary (Woordenboek) definieert het achtervoegsel 'ful' als volgt: 1. vol van .. , 2. gekenmerkt door..., 3. in het bezit van de mogelijkheid tot..., 4. in staat tot...

Wanneer Waggoner zegt dat Christus de zondige natuur aannam, bedoelt hij dat Christus een natuur aannam die kon zondigen, dat was een natuur die de mogelijkheid bezat om van binnenuit verzocht te worden, wat niet het geval was met de zondeloze natuur van Adam in de Hof van Eden. Het was een natuur zoals de onze, met alle gevolgen van onze afstamming, maar Christus had geen zondigende natuur. Niet éénmaal heeft Jezus ooit toegegeven aan zonde, niet in woord, gedachte of daad, en toch was Hij geboren met dezelfde soort overerving en zwakheden die wij hebben.

Nu vraagt u zich waarschijnlijk af wat Ellen White over dit alles zei. Toen Waggoner deze dingen leerde, beviel dit sommige mensen niet, zij schreven haar brieven met klachten hierover. Zij schreven, 'Dit hebben wij nog nooit gehoord. Dit kan niet goed zijn'. Zr. White sprak hierover begin 1890 in Selected Messages, boek I blz.408:

"Er zijn mij brieven gestuurd, die verzekeren dat Christus niet dezelfde natuur als de mens kon hebben, want als dat zo zou zijn, zou Hij onder gelijke verzoekingen gevallen zijn. Als Hij niet de menselijke natuur had gehad, kon Hij niet ons voorbeeld zijn".

Dat is de reden waarom de pop die ik thuis heb geen voorbeeld voor uw kinderen kan zijn. Het feit dat die nooit een kwaad woord zegt, is geen voorbeeld voor hen. Ellen White maakt duidelijk,wanneer Christus nooit zo verzocht werd als wij en als Hij niet had kunnen zondigen, Hij precies zo als die porceleinen pop zou zijn. Hij mag dan volmaakt zijn om naar te kijken en ook om naar te luisteren, maar omdat Hij niet ons vlees heeft, kan Hij geen voorbeeld voor ons zijn. Zo denken vele, vele mensen over Christus. Zij hebben geen verlangen om tot Hem te spreken en zijn niet in sympathie met Hem verbonden. Ellen White vervolgt ter verdediging van Waggoners lering:

"Als Hij (Christus) geen deel had aan onze natuur,-dan

kon Hij niet verzocht worden zoals de mens verzocht werd. Als het voor Hem niet mogelijk was om aan verzoeking toe te geven, kon Hij onze helper niet zijn. Het was een plechtige werkelijkheid dat Christus kwam om als mens de strijd

te strijden terwille van de mens.Zijn verzoeking en overwinning vertellen ons dat de mensheid het voorbeeld moet naleven".-(Idem).[Dus is Christus meer dan onze plaatsvervanger, Hij is ook ons voerbeeld.]

Ellen White publiceerde een klein tractaat hierover, getiteld, 'Christus verzocht als wij'. Het is sinds lang niet meer in druk. Ik heb een exemplaar van dat kleine document en hier is een aanhaling daaruit. De datum is 1894:

"Maar velen zeggen, dat Jezus niet was zoals wij, dat Hij niet was zoals wij in deze wereld zijn, dat Hij goddelijk was en wij daarom niet kunnen overwinnen zoals Hij overwon. Maar dat is niet waar; 'want waarlijk Hij nam niet de natuur van de engelen op zich, maar Hij nam het zaad van Abraham op zich.... want waarin Hijzelf geleden heeft, verzocht geworden zijnde is Hij machtig te hulp te komen die verzocht worden".

In de 'Commentary' deel 5, blz.1082, zegt Ellen White:

"Hij zou niet op alle punten verzocht hebben kunnen zijn zoals wij, als er geen mogelijkheid geweest was voor Hem om te vallen. Hij was een vrij wezen, op de proef gesteld zoals Adam, en zoals elk mens. In Zijn laatste uren, hangend aan het kruis, beleefde Hij tenvolle wat de mens moet doormaken in de strijd tegen de zonde. Hij realiseerde zich hoe verdorven de mens kon worden door toe te geven aan de zonde - (Nee, dat is niet wat er staat) - Hij realiseerde zich hoe verdorven een mens kan worden door toe te geven aan de zonde".

tikel getiteld: 'Christus een moreel vrij wezen':

"De verzoekingen waaraan Jezus onderhevig was, waren een vreselijke realiteit. Als een vrij wezen werd Hij op de proef gesteld, met de vrijheid (bedenk dit wel!) om toe te geven aan de verzoekingen van satan en Gods doel te doorkruisen".-(The Youth Instructor,26.10.1899).

Christus had dat kunnen doen. Hij werd verzocht dat te * doen. Christus had twee 'willen', Zijn eigen wil en de wil van Zijn Vader die Hem zond. En die twee willen waren in conflict, volgens Zijn eigen woorden. Daarom zei Hij: 'Ik ben uit de hemel nedergedaald, niet om Mijn wil te doen, maar de wil van Hem die Mij gezonden heeft'(Joh.6.38). Hij kruisigde Zijn eigen wil. Hij bad in de Hof van Gethsémané, 'Niet gelijk Ik wil maar Uw wil geschiedde'.(Matt. 26.39).

Jezus droeg het kruis elke dag van Zijn leven. Zijn verzoekingen waren werkelijkheid, en zij waren verschrikkelijk. 'Als dit niet zo was, als het niet mogelijk voor Hem was geweest te vallen, zou Hij niet op alle punten verzocht hebben kunnen worden, zo

als het menselijk geslacht verzocht wordt'.-(Commentary 5,blz.1082)

Nu uit 'De Wens der Eeuwen' blz.29:

"Het zou een bijna oneindige vernedering zijn geweest voor Gods Zoon om de menselijke natuur op Zich te nemen, zelfs die van Adam in zijn onschuldige staat in het paradijs. Maar Jezus nam de menselijke natuur aan toen het mensdom verzwakt was door vierduizend jaar zondigen. Zoals ieder kind van Adam aanvaardde Hij de uitwerking van de grote wet der erfelijkheid. Wat daarvan de gevolgen waren, blijkt uit de geschiedenis van Zijn aardse voorouders. Hij kwam met zo'n overerving, om onze zorgen en beproevingen te delen en ons een voorbeeld te geven van een zondeloos leven' ".

Nam Christus de zondeloze natuur aan van Adam v66r de val? Schiep de Here Christus uit het stof der aarde zoals Adam? En blies Hij in zijn neusgaten de adem des levens? Neen, Christus aanvaardde de uitwerking van de grote wet der erfelijkheid, precies zoals wij dat moeten. Hij werd in het menselijk geslacht geboren, werkelijk onze broeder.

Niet alleen E.J.Waggoner leerde dit inzicht, maar A.T.Jones leerde dat evenzo. Deze twee mannen waren in volmaakte overeenstemming. Ik sprak met broeder J.S.Washburn, die beide persoonlijk kende. Hij is nu dood, maar toen hij in de negentig was, vertelde hij mij uitvoerig hoe Waggoner in zijn gemeente op de éne Sabbat en Jones op de daarop volgende gepredikt hadden. Zij hielden onwetend van elkaar bijna dezelfde prediking. Zij waren volledig in overeenstemming, omdat, zei Ellen White, de Here hen beiden leerde. Jones schreef een boek getiteld: 'The consecrated Way to Christian Perfection'. Hier is een citaat op blz. 26 van dat boek:

"Zijnde in alle dingen 'gelijk als wij'. Zo gevoelde Hij wanneer Hij verzocht werd, datgene wat wij gevoelen wanneer wij verzocht worden, en zo weet Hij er ook alles van, en zo kan Hij helpen en tot het uiterste te hulp komen degenen die Hem willen aannemen. Zoals Hij in het vlees was, was Hij even zwak als wij zijn en kon Hij uit zichzelf niets doen. Daarom, toen Hij onze krankheden op zich nam en'onze smarten heeft gedragen'(Jes.8.52), verzocht werd zoals wij, voelde zoals wij voelen, overwon Hij in Zijn goddelijk geloof, alles door de kracht van God, die dat geloof Hem bracht; en dat heeft Hij in ons vlees tot ons gebracht. Daarom wordt Zijn naam genoemd 'Immanuël', wat betekent

'God met ons', niet alleen God met Hem. maar God met ons". -(De geheiligde Weg tot Christelijke Volkomenheid,blz.26).

Laat ons één van de teksten die hij aanhaalde nader beschouwen: 'Ik kan van Mijzelf niets doen'. Dat zei Jezus (Joh.5.30). Zeker Hij was de Zoon van God. Natuurlijk was Hij goddelijk. Vrienden, vergeet niet dat Hij zichzelf ontledigde. Hij legde al Zijn goddelijke voorrechten terzijde, en streed de strijd als mens, alléén met de hulp, die ook u en ik kunnen ontvangen. Jones vervolgt:

"Indien Hij niet van hetzelfde vlees was als degenen

voor wiens redding Hij kwam, dan had het in het geheel geen nut, dat Hij in het vlees kwam. Wat belangrijker is: Het énige vlees dat er in deze wereld is, waarvoor Hij kwam om het te verlossen, juist dit arme zondige, verlorene menselijke vlees, dat het gehele mensdom heeft, als dat het vlees niet was waarvan Hij gemaakt werd, dan kwam Hij in werkelijkheid nooit tot de wereld, die verlost moest worden. Zou Hij gekomen zijn in een menselijke natuur, die verschilde van de menselijke natuur, zoals wij die in deze wereld kennen, dan, al was Hij in deze wereld, zou Hij van het eigenlijke en enige doel, het bereiken en helpen van de mens zóver verwijderd zijn geweest, alsof Hij nooit gekomen was.(Miljoenen mijlen ver weg, en dat is precies hetgeen, wat satan ons wil doen geloven!)".(Idem blz.35).

Satan heeft er niets op tegen als u gelooft, dat Jezus 'ver weg' is. Het hindert hem niet als u naar de kerk gaat en naar de sabbatschool. Het hindert hem niet als u een christelijke opvoeding krijgt. De duivel is hier best blij mee, als u Christus maar niet kent als iemand die 'dicht naast u is', dat Hij in uw vlees kwam en uw oudere Broeder is. Zolang u aan Christus denkt als iemand 'heel ver weg' voorbij de Orion, lichtjaren van u en uw moeilijkheden verwijderd, dan is dat precies hetgeen satan wenst. Vrienden, dit is de reden waarom de kerk zo lauw is. De mensen weten niet dat Christus als Verlosser 'nabij' is, omdat Zijn boodschap zo vele jaren bedekt en versluierd is geweest. Als een voorbeeld van de noodzakelijkheid om deze waarheid te verstaan, wil ik u wijzen op het nummer van 21.7.1967 van 'Christianity Today' (Het Christendom Vandaag). Dit is een heel goed Evangelisch tijdschrift met vele interessante orthodoxe artikelen over theologie. Toen de redacteuren er in toe stemden deze dicussie te drukken, zagen zij er niets ongewoons in. Niets schokte hen, omdat zij geen duidelijk begrip hadden van de boodschap van 'Christus Gerechtigheid', ofschoon zij Evangelisch waren. En wij Zevendedags-Adventisten hebben te lang van hen geleend.

Zij spraken over Christus en sex, doorgaands een tabu-onderwerp. De Afrikanen waren geschokt dat ik zelfs dat onderwerp durfde aansnijden. Zij dachten dat het godslastering was om te denken dat Christus verzocht kon zijn geweest zoals wij. Wel, was Christus van porselein, of was Hij van vlees en bloed, zoals wij? Dr. Henry, Dr. Daane en Dr. Montgomery discussieëerden over Jezus. Zij zeiden:

"Nu, op het gebied van de liefde (sexuele liefde), kun je niet naar Jezus kijken.... [Is dat niet nieuw voor ons? Je kunt Jezus niet als voorbeeld nemen als je moeilijkheden hebt met het andere geslacht; vergeet Hem dan maar, Hij kan je daarbij niet helpen. Dat is wat deze geachte mannen zeiden]... en kijkend naar Hem, zoek alleen zelf uit hoe je je meisje het hof maakt, want op dit punt heeft Hij geen voorbeeld gegeven". Dr.Montgomery stemde hiermee in en Dr. Daane voegde eraan toe: 'Wel, in het bijzonder wat sex betreft, want op dit punt heeft Hij geen voorbeeld gegeven'. Dr. Henry zei: 'De term Jezus of Christus wordt eerder een philosofische abstractie dan iets werkelijk identificeerbaars, in termen van de historische Jezus'. Dr. Daane benadrukte het: 'Wel, Hij (Christus) is geen norm (voorbeeld), zou ik zeggen, op dit punt. Jezus zelf kan buiten de bijbelse context om, niet als norm genomen worden op het gebied van sexualitiet, omdat Hij niet getrouwd was, geen gezin stichtte en zover als wij weten, geen sexualiteit van enig soort bedreef'.

Ziet u het kernpunt van dit alles? Christus is geen voorbeeld. Alles wat Hij op het gebied van sexuele zonden kan doen, is

ze overzien of in het gunstigste geval ze vergeven. Hij kan ons er niet werkelijk van bevrijden, want Hij veroordeelde (sexuele) zonden niet in het vlees, noch was Hij ons in enig opzicht een voorbeeld op dit specifieke gebied van verzoekingen. Wat de wereld en de Evangelische kerken dringend nodig hebben, is het inzicht in de boodschap van 'Christus' Gerechtigheid'![Misschien hebben sommige Zevendedags-Adventisten het ook nodig dit te begrijpen!]

De Bijbel stelt ons een Christus voor ogen, die deze Evangelische leiders niet begrijpen. Dit is niet bedoeld als critiek op hen; zij zien eenvoudig niet de waarheid. Wat zegt Ellen White over dit belangrijke aspect van Christus' identiteit met ons? Wij zullen lezen wat zij hierover zegt in de 'Commentary deel 5, blz. 1082_

"Tenzij er een mogelijkheid is om te bezwijken is verzoeking geen verzoeking. Verzoeking wordt weerstaan wanneer men krachtig wordt beinvloed om een verkeerde handeling te verrichten, en wetende dat men het kan doen, weerstaat door het geloof, zich vastgrijpende aan de goddelijke macht. Dit was de vuurproef die Christus moest doorstaan. Hij zou niet in ieder opzicht verzocht zijn geweest zoals de mens, als er geen mogelijkheid tot bezwijken voor Hem had bestaan".

Dit is heel duidelijk. Christus' Gerechtigheid was 'door het geloof'. Dit is voor vele mensen nieuw. Zij denken dat Christus van nature zo goed was, dat het voor Hem vanzelfsprekend was om goed te zijn, dat Hij geen innerlijke strijd had zoals wij. Ellen White

maakt ons duidelijk dat Hij 'sterk beinvloed werd tot het verkeerde', en dat het een'vuurproef'voor Hem was.

De uitdrukking van Johannes in Openb.14.12 krijgt betekenis `riet geloof van Jezus'. Dit was een natuur geheel verschillend van de zondeloze natuur van Adam.

Na 1888 gaf Ellen White talloze commentaren over dit onderwerp. Hier zijn enkele:

"Christus' leven stelt volmaakte mannelijkheid voor. Precies zoals u kunt zijn, was Hij in de menselijke natuur. (Overdenk dit zeer zorgvuldig!) Hij aanvaardde onze gebreken; Hij was niet slechts vlees geworden, maar Hij was in de gelijkheid van zondig vlees geboren".-(Commentary deel 5, blz.1124, 1896).

"Het was geen voorgewende menselijkheid, die Jezus op zich nam.... Zijn goddelijke natuur wist wat er in de mens leefde".-(Idem).

"Toen Jezus de menselijke natuur en de gedaante van een mens aannam, bezat Hij het gehele menselijke organisme. Zijn behoeften waren de behoeften van een mens. Hij kende lichamelijke noden, waaraan voldaan moest worden; lichamelijke vermoeidheid die verlicht moest worden. Door gebed tot de Vader werd Hij gesterkt om Zijn plichten na te komen en verzoekingen te weerstaan".-(Idem,blz.1130,1899)

Hier op het scherm ziet u wat Ellen White aan een jongeman van ca. 18 jaar schreef:

"Jezus bevond zich eens in de leeftijd waarin u nu bent, uw overdenkingen in deze periode van uw leven heeft Jezus ook gehad. Hij kan u niet overzien in deze critische periode. Hij ziet uw gevaren. Hij is bekend met uw verzoekingen. Hij nodigt u uit om Zijn voorbeeld te volgen".(Our High Calling, blz.57).

Jongens en meisjes, Jezus weet hoe u zich juist op deze leeftijd voelt. Hij was eens van uw leeftijd, en Hij kent uw gevoelens. Laten wij nu lezen in 'De Wens der Eeuwen', blz. 117:

"Toen Adam werd overvallen door de verzoeker droeg hij geen gevolgen van de zonde. Dit was niet het geval met Jezus toen Hij de wildernis inging om satan tegemoet te treden. Vierduizend jaar lang was het geslacht in kracht achteruit gegaan, mentaal en moreel; en Christus nam de gebreken van het gedegenereerde mensengeslacht op zich.

Alleen op deze wijze kon Hij de mens redden uit de diepste diepten van zijn verval".

"Christus moest de zwaarste proef doorstaan; het vereiste de kracht van al Zijn vermogens wanneer Hij in gevaar was de neiging te weerstaan Zijn macht te gebruiken om

zichzelf uit de nood te redden.... (Let wel, Christus kende de neigingen die tegen de wil van Zijn Vader ingingen. Hij had geen kwade verlangens, maar Hij moest de nei

ging om kwaad te doen weerstaan). Satan toonde zijn kennis betreffende de zwakke punten van het menselijk hart en stelde zijn uiterste krachten in het werk, om voordeel te trekken uit de zwakheid van de menselijkheid, die Christus op zich had genomen; Christus overwon de verzoekingen van satan ten gunste van de mens".-(Review

and Herald, 1.4.1875).

Waggoner schreef een klein boekje genaamd 'The Gospel in the Galatians'('Het Evangelie in de Galaten'). Ik heb slechts één exemplaar ervan gezien in mijn hele leven. Dat exemplaar ligt in de Andrews Universiteits Bibliotheek. Het is een mooi klein boekje gedateerd 1887. Daarin zegt Waggoner op blz. 61:

"Eén van de meest bemoedigende dingen in de Bijbel is de wetenschap dat Christus de menselijke natuur op zich nam; te weten, dat Zijn vleselijke voorouders zondaars waren. Als wij het verslag lezen van het leven van de voorouders van Christus en zien dat zij allen de zwakheden en hartstochten hadden die wij hebben, vinden we,dat geen mens enig recht heeft zijn zondige handelingen te verontschuldigen op grond van zijn afstamming. Als Christus niet in alle dingen gelijk was gemaakt aan Zijn broeders, zou Zijn zondeloos leven geen bemoediging voor ons zijn. Wij zouden er met bewondering naar kijken, maar het zou een bewondering zijn, die hopeloze ontmoediging zou veroorzaken".

Waggoner schreef in 'The Signs of the Times', 30.4.1896:

"Alle troost, die wij van Christus kunnen ontvangen, ligt in de wetenschap, dat Hij in alle dingen zoals wij gemaakt was. Anders zouden wij aarzelen Hem al onze zwakheden en mislukkingen te vertellen. De priester, die voor de zonden offerde moest iemand zijn, die medelijden kon hebben met de onwetenden en de verdwaalden; want Hij is bekend met onze tekortkomingen".

Vriend, weet u hoe u bidden moet? Weet u hoe u met de Here kunt spreken en Hem alles kunt vertellen wat u op het hart hebt? Of denkt u dat Hij zo ver weg is, dat Hij u niet kan begrijpen en u het allemaal zelf moet oplossen? Ik zal u één ding garanderen. Als u kunt leren bidden zoals David bad en zoals Jeremia bad, dan zult u nooit overspannen raken, nerveuze stress zal u nooit tenonder krijgen. Ik zal nog een stap verder gaan. Ik geloof,

dat wanneer wij werkelijk leren bidden zoals Jezus bad, dan zouden wij niet ziek worden, vrienden. Als u graag zou willen leren zo te bidden, bestudeer dan het Boek Job. Job vertelde de Here precies hoe hij zich voelde. Zo wil God het graag. Wist u dat de grote profeet Jeremia, de' grootste van de profeten in het Oude Testament, God vrijuit vertelde, dat hij dacht, dat God hem misleidde. U kunt het lezen in Jer.20.7. Hij bedoelde niet oneerbiedig te zijn of onwaarachtig. Hij stortte alleen voor God zijn hart

uit. En dat deed Jezus ook. Doe hetzelfde, mijn vriend. Maar spring dan niet direct op en ren weg. Wacht en laat Hem spreken. Hij zal het doen. Hij zal uw problemen oplossen.

Wij moeten echter heel zorgvuldig zijn bij het spreken over de menselijke natuur van Christus. Ellen White vertelt ons:

"Vermijdt elke vraag in verband met de menselijkheid van Christus, als die misverstaan zou kunnen worden. Waarheid ligt vlak naast het spoor van veronderstelling. Bij het bespreken van de menselijkheid van Christus zult u iedere bewering zeer nauwkeurig moeten overwegen, opdat aan uw woorden niet méér betekenis gegeven wordt, dan zij bedoelen, waardoor u het heldere inzicht over Zijn menselijkheid zoals die met Zijn Goddelijkheid verbonden is, verliest of verduisterd. Zijn geboorte was een wonder van God.... Laat nooit, in geen enkel opzicht, op het menselijk gemoed de indruk achter, dat er een zweem van, of neiging tot het kwade op Christus rustte, of dat Hij op enigerleiwijze bezweek voor het kwaad".-(Questions on Doctrines, blz.652).

Let op het woord rustte, dat is heel belangrijk. Maarten Luther zei eens, dat u het niet kunt verhinderen, dat vogels over uw hoofd vliegen, maar u kunt voorkomen dat zij in uw haar gaan nestelen. Christus werd verzocht zoals wij, maar nooit rustte er een zweem van, of neiging tot, het kwade op Hem. Zelfs niet in gedachten, kon Hij ertoe gebracht worden toe te geven aan het kwade. 'Hij werd op alle punten verzocht zoals de mens verzocht werd, toch is Hij genoemd dat "Heilige". -(Luk.1.35, Idem).

U ziet, Ellen White stelde de idee van 'een zweem van' of 'neiging tot' verdorvenheid rustend op Christus, gelijk aan toegeven aan verdorvenheid. Hij gaf er niet aan toe, Hij bezweek niet voor het kwaad. Zij maakt daarom duidelijk, dat 'verzocht te zijn op alle punten zoals de mens verzocht wordt' niet betekent, dat Hij aan die verzoekingen moest toegeven. Christus kon verzocht worden en toch niet bezwijken. Op dezelfde wijze stond Hij nooit toe dat 'een zweem van, of neiging tot, het kwade' op Hem - rustte. Maar de aaneming van onze natuur en onze erfelijkheid maakten de verzoekingen tot een vreselijke realiteit voor Hem.

Ellen White was zeer zorgvuldig in hetgeen zij zei, en ook Jones en Waggoner waren zeer zorgvuldig in hetgeen zij zeiden. Waarheid ligt heel dicht naast het pad van dwaling; zij waren niet bevreesd om de waarheid te vertellen, terwijl zij tegelijkertijd het pad van dwaling vermeden. Hier is een voorbeeld van zorgvuldigheid in wat te zeggen en hoe het te zeggen.

Br. Jones spreekt hier op de Generale Conferentie in 1895:

"Sommigen hebben in de 'Getuigenissen' de verklaring gevonden, en allen kunnen het vinden, dat Christus niet

'dezelfde hartstochten' bezat als wij. De uitspraak is er, iedereen kan het vinden. [dit is de verklaring waarnaar hij verwijst: "Hij (Christus) was een machtige Voorspraak, niet in het bezit van de hartstochten van onze menselijke gevallen natuur, maar onderworpen aan dezelfde zwakheden, verzocht in alle dingen zoals wij". -(Testimonies,deel 2, blz.509).

Nu terug naar Jones:

"De uitspraak is er .... nu, er zullen geen moeilijkheden zijn, in geen enkele van deze studies, van het begin tot het eind, als u zich. precies houdt aan wat er gezegd is, niet verder gaat dan wat er gezegd is of er iets in legt wat niet gezegd is; al betreft het de kerk of de staat, ... of zoals hier Christus in ons vlees. Houdt u strikt aan wat er gezegd is, gaat geen vreemde conclusies trekken....

Nu aangaande Christus, die niet de gelijke hartstochten had als wij, in de Schrift is Hij voortdurend aan ons gelijk en ons naar het vlees overeenkomstig. Hij is uit het zaad van David naar het vlees. Hij was in de gelijkheid van zondig vlees; ga niet te ver! Hij kwam in de gelijkheid van zondig vlees, niet in de gelijkheid van een zondige geest (gezindheid). Betrek Zijn gezindheid er niet in. Zijn vlees was ons vlees, maar de gezindheid was 'de gezindheid van Jezus Christus', daarom staat geschreven: 'Laat die gezindheid bij u zijn, die in Christus Jezus was' Indien Hij onze gezindheid had bezeten, hoe konden wij dan ooit vermaand worden tot 'Laat deze gezindheid in u zijn, die ook in Christus Jezus was. Het zou al zo geweest zijn."--(Gen.Conf.Bulletin 1895, blz. 312).

Let er op, hoe Jones vasthoudt aan de volmaakte zondeloosheid van de menselijke natuur van Christus en Zijn karakter:

"Houdt echter in gedachten dat Hij tot dit alles 'gemaakt' was.[Let wel: Hij was geboren onder de Wet, Hij was voor ons tot een vloek gemaakt, voor ons tot zonde gemaakt]. Vanuit Zichzelf was Hij niets van dit alles, het was Hem niet eigen; maar tot dit alles 'was Hij gemaakt en Hij

werd tot dit alles gemaakt' voor ons; voor ons, die onder de Wet zijn; voor ons die onder de veroordeling zijn.... (Christus was vanuit Zichzelf, zegt Jones, volmaakt zondeloos)....

Aldus was Hij door erfelijkheid en door toerekening "belast met de zonden van de wereld". En hoewel beladen met dit enorme nadeel van zondenlast, ging Hij zegevierend over de grond waar het eerste mensenpaar zonder enig spoor van welk nadeel ook, faalde. Hij bevrijdt ons van de macht van

de wet der erfelijkheid en kan zo, in gerechtigheid Zijn goddelijke natuur en macht verlenen aan iedere ziel die Hem aanneemt, hem boven die wct verheffen, en daarboven houden".-(The Consecrated Way to Christian Perfection, blz.29 en 43; 'De geheiligde Weg tot christelijke Volmaaktheid').

Vrienden, ik zou willen dat u de soort strijd ziet, die Jezus had, de realiteit van Zijn verzoekingen. Mattheus zegt, 'Hij zeide tot Zijn discipelen: Mijnn ziel is zeer bedroefd tot stervens toe', (Matth.26.38). En Markus vertelt ons dat 'Hij begon zeer ontsteld en beangst te worden' (Mark.14.33). Er was een verschrikkelijke strijd in Zijn hart. Mattheus zegt: 'En Hij ging een weinig verder en Hij wierp zich ter aarde en bad dat indien het mogelijk ware, die ure aan Hem zou voorbijgaan', en hier aarzelde Hij in zielestrijd. Hij greep met Zijn handen in de aarde. Daar was het dat Hij grote bloeddruppels zweette. Maar tenslotte bracht Hij zich ertoe om te bidden, 'doch niet wat Ik wil, maar Uw wil geschiedde' Als wij iedere verzoeking tegemoet treden zoals Jezus deed, door onze wil over te geven, kunnen ook wij overwinnaars zijn. In het licht van de strijd in Gethsdmané is het niet moeilijk te begrijpen dat Christus gezonden werd 'in de gelijkheid van zondig vlees'. Hij had de mogelijkheid met Zijn wil dwars tegen Zijn Vaders wil in te gaan en Hij werd vreselijk verzocht toe te geven aan Zijn eigen wil, zo erg zelfs dat Hij bloed zweette. De zondeloze Adam had nooit zo'n strijd gehad! Maar nooit heeft Christus aan Zijn eigen wil toegegeven of toegestaan dat de verdorvenheid van zelfzucht op Hem kwam te 'rusten'. Zo hevig was de strijd in de hof, dat Hij gestorven zou zijn als engelen Hem niet hadden gesterkt. En Hij behaalde de overwinning. 'Niet gelijk Ik wil, maar gelijk Gij wilt'. Ziet u! Zo veroordeelde Hij de 'zonde in het vlees'

Waggoner zegt:

"Sommigen mogen misschien gedacht hebben onder het lezen tot hier toe, dat wij het karakter van Jezus kleineren door Hem tot het peil van de zondige mens te verlagen. Integendeel, wij verheerlijken enkel de 'goddelijke kracht' van onze gezegende Verlosser, die Zichzelf vrijwillig verlaagde tot het peil van de zondige mens, teneinde de mens te kunnen verhogen tot Zijn eigen vlekkeloze reinheid.... Het vlees, aangedreven door de vijand van alle rechtvaardigheid, neigt tot zonde, maar Zijn goddelijke natuur koesterde zelfs geen moment zondige verlangens, noch weifelde Zijn goddelijke macht ook maar voor den ogenblik ....".-(Christus en Zijn Gerechtigheid, blz.29).

Merk op, hoe Waggoner dezelfde gedachte uitdrukt, net zo als Ellen White vijf jaar later. Zij gebruikte de werkwoorden 'rustte' en 'bezweek', verwijzend naar Christus' weerstand tegen verzoeking.(Questions on Doctrine, blz.652,1895), en Waggonèr gebruikte

precies dezelfde woorden, 'plaats bieden' en 'weifelen', in dezelfde betekenis. Ja, Christus is beide, onze Plaatsvervanger en ons Voorbeeld:

"Maar iemand zal misschien zeggen:'Ik zie hierin geen enkele troost voor mij. Zeker is, dat ik een voorbeeld heb,maar ik kan dat niet navolgen, want ik heb niet de kracht die Christus had. Hij was zelfs hier op aarde God; ik ben maar een mens'. Zeker, maar u kunt dezelfde kracht bezitten, die Hij had, als u het maar wilt. Laten toch de moede, verzwakte, door zonde beladen zielen moed scheppen. Laat hen 'vrijmoedig komen tot de troon der genade' waar zij zeker genade en hulp vinden in tijden van nood, want die nood is door onze Verlosser gevoeld in dezelfde tijd van nood".-(Christus en Zijn Gerechtigheid, blz.29-30).

U kunt nu duidelijk zien dat de werkelijke kern van de 1888boodschap van "Christus Gerechtigheid", deze heerlijke waarheid van de 'vleeswording' was. Het begrip "Christus Gerechtigheid" betekent helemaal niets, tenzij het een gerechtigheid is, die tot stand gebracht werd door de Zoon van God in Zijn vleeswording 'in de gelijkheid van zondig vlees', terwijl Hij 'verzocht werd in alle dingen zoals wij', zelfs van binnenuit. Dit is één van de unieke aspecten van de boodschap van Jones en Waggoner in 1888. Zij waren in volmaakte harmonie in de verkondiging ervan en Ellen White stond pal achter hen. Het vitale belang van deze waarheid zal blijken, wanneer wij de volgende lezingen van deze serie horen. De tijd is gekomen dat wij Christus leren kennen als 'dichtbij' en niet 'ver weg'.

N.B. In Apendix B. is een weergave van vragen, die in de vergadering gesteld zijn over dit onderwerp, met de,,discussie.